کریپتوکارنسی (CryptoCurrency)
مقدمه
سوالی که در ابتدا ذهن افراد را مشغول می کند این است که آیا ارز دیجیتال همان کریپتوکارنسی است یا خیر؟
برای پاسخ به این سوال بهتر است ابتدا مفاهیم زیر را بررسی کنیم:
ارز دیجیتال به هرگونه دارایی گفته می شود که وجود فیزیکی مانند اسکناس دلار یا یورو ندارد ، بلکه بصورت الکترونیکی وجود دارد. ارزهای دیجیتال دو نوع هستند : برخی ارزهای دیجیتال توسط دولت ها یا سازمان ها کنترل یا صادر می شوند و بر آن ها نظارت وجود دارد مانند: پی پال . در این ارزهای دیجیتال ، دولت ها یا سازمان های مربوطه می توانند در آن ها دخالت داشته باشند و آن ها را دستکاری و کنترل کنند .
اما برخی دیگر از ارزهای دیجیتال کنترل نشده اند و دولت ها یا سازمان ها نمی توانند آن ها را کنترل و یا در آن ها دستکاری و دخالت کنند . به این گونه ارزهای دیجیتال کنترل نشده ، کریپتو کارنسی یا رمز ارز می گویند. یکی از معروف ترین رمز ارزها بیت کوین می باشد. در این رمز ارزها برای تضمین امنیت تراکنش ها و مبادلات از الگوریتم های رمز نگاری استفاده میشود.
ارزهای دیجیتال
همان طور که در بالا اشاره کردیم ، ارزهای دیجیتال واحد های پولی هستند که مانند اسکناس دلار ماهیت فیزیکی ندارند و ساختار دیجیتالی و الکترونیکی دارند. البته این بدین معنی نیست که محدودیتی برای این نوع ارزها وجود دارد بلکه مانند اسکناس ها ارزهای فیزیکی ، می توان از ارزهای دیجیتال برای خرید کالا ها و پرداخت هزینه خدمات استفاده کرد. استفاده از ارزهای دیجیتال باعث تسریع در نقل و انتقالات بین المللی می شود. البته برای انجام تراکنش با ارز دیجیتال در فضای گسترده ، احتیاج به کلید عمومی و خصوصی داریم .به ارزهای دیجیتال ، پول الکترونیکی و ارز الکترونیکی هم گفته می شود. همان طوراشاره کردیم ، ارزهای دیجیتال به 2 دسته کنترل شده و کنترل نشده تقسیم می شوند که به دسته کنترل نشده ، رمز ارز یا کریپتوکارنسی گفته می شود.
کریپتو کارنسی چیست و به چه معناست
کریپتوکارنسی (CryptoCurrency) از دو کلمه کریپتو به معنای رمز نگاری و کارنسی به معنای ارز تشکیل شده است یعنی به معنی رمزارز یا ارز رمزنگاری شده . کریپتوکارنسی یا رمز ارز که از دسته ارزهای دیجیتال کنترل نشده است ، برای تضمین امنیت معاملات و تراکنش های خود از الگوریتم های رمز نگاری استفاده می کند که جعل وکلاهبرداری از آن ها را تقریبا غیر ممکن می سازد. بسیاری از رمزارزها از سیستمهای غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاکچین استفاده میکنند؛ بلاکچین یک سیستم ثبت سوابق تراکنش است که بین تمام اعضای شبکه پخش شده است .
پس رمزارزها دسته ای از ارزهای دیجیتال هستند که کنترل نشده اند اما هر ارزدیجیتالی ، رمز ارز نیست.
خود رمزارزها ( کریپتوکارنسی) ها به 2 دسته کوین ها و توکن ها دسته بندی می شوند :
کوین ها : بلاک چین اختصاصی دارند مانند بیت کوین
توکن ها : بلاک چین اختصاصی ندارند و بر روی بلاک چین سایر کوین ها کار می کنند مانند تتر بر پایه اتریوم
ارزهای دیجیتال به 2 دسته متمرکز و غیر متمرکز دسته بندی می شوند : زهایی مانند بیت کوین در دستهی رمزارزهای غیرمتمرکز قرار دارد. چون بر اساس شیکه ی غیر متمرکز بلاک چین کار می کنند رمزارزهای غیرمتمرکز از طریق شبکههای اختصاصی در اختیار عموم مردم قرار میگیرد.
انواع رمزارز (کریپتوکارنسی)
رمزارزهایی که در موارد زیر از آن ها نام برده خواهد شد ، جزو معروف ترین رمزارزهای بازار هستند .
بیت کوین (Bit Coin)
بیت کوین یک نسخه از شبکه P2P از پولی الکترونیکی است که تمام مبادلات آن در یک دفتر عمومی به نام بلاک چین ثبت میشود. در اواخر ماه اکتبر ۲۰۰۸، شخصی ملقب به ساتوشی ناکاموتو (که ممکن است حتی یک گروه باشند ولی هویتشان هنوز ناشناخته است) مستنداتی به نام «بیت کوین: یک سیستم پول نقد الکترونیکی نظیر به نظیر» را در وب سایت bitcoin.org منتشر کرد و سپس این مستندات را برای لیستی بلندبالا از افراد حاضر در دنیای رمزنگاری و اقتصاد ایمیل کرد.
در لحظه ظهور بیت کوین، قیمت آن حدودا معادل ۰.۰۱ دلار بود و امروز این ارزش از ۵۰ هزار دلار به ازای هر کوین عبور کرده است. بسیاری عقیده دارند که ارزش بیت کوین از این هم به مراتب بیشتر خواهد شد و طی سال ۲۰۲۲ میلادی باید منتظر ارزش ۱۰۰ هزار الی ۲۵۰ هزار دلاری باشیم.
اتریوم (Ethereum)
اتریوم بلاک چینی غیر متمرکز، متن باز و دارای قابلیت قرارداد هوشمند است.. پس از بیت کوین، اتر دومین رمزارز بزرگ از نظر ارزش بازار و بلاک چین اتریوم پراستفادهترین بلاک چین دنیا است. برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال که تنها راهی برای مبادله و ذخیرهی ارزش هستند، اتریوم خود را شبکهای محاسباتی غیر متمرکز مینامد که بر اساس تکنولوژی بلاک چین ساخته شده است.
در کل این رمزارز با هدف هوشمندسازی فرایندها و ایجاد فضایی برای اجرای برنامههای غیر متمرکز و خودکار ایجاد شد.اتریوم در جولای سال 2015 به سرپرستی آقای ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، که یک برنامهنویسی روسی-کانادایی است شروع به رقایت در عرصه ی ارزهای دیجیتال کرد. از مزایای اتریوم می توان به این که دارای جامعهای بزرگ و جهانی است و میتوان برای انجام سایر تراکنشهای مالی، اجرای قراردادهای هوشمند و ذخیرهی داده برای اپلیکیشنهای شخص ثالث استفاده کرد ، اشاره کنیم.
ریپل (Ripple)
پلتفرم ریپل یک پروتکل بهصورت متنباز است که بهمنظور انجام تراکنشهای سریع و ارزان طراحی شده است. ریپل بهجای استفاده از سیستم ماینینگ بلاک چین، از یک مکانیزم اجماع از طریق گروهی از سرورها برای تأیید معاملات اش استفاده میکند..این پلتفرم نهتنها ارز دیجیتال مخصوص به خود یعنی همان ریپل (XRP) را دارد بلکه به همهی افراد این امکان را میدهد تا از طریق این پلتفرم، ارز دیجیتال خود را در RippleNet ایجاد کنند.
استلار (stellar)
ارز دیجیتال استلار یکی دیگر از انواع رمز ارزها است که یک شبکه نظیر به نظیر که همانند بیت کوین، غیرمتمرکز است. استلار نیز مانند سایر ارزهای دیجیتال، از تکنولوژی بلاک چین استفاده میکند. در این شبکهی غیرمتمرکز، هیچ نهادی مرکزی و تصمیم گیرندهای وجود ندارد. استلار شبکه ای غیرمتمرکز برای انجام عملیات پرداخت است که با استفاده از دفتر کل توزیع شده روی تکنولوژی بلاک چین به افراد امکان معاملات برون مرزی را می دهد.
استلار در سال ۲۰۱۴ و با ماهیتی تقریبا مشابه ریپل (Ripple) به وجود آمد. در حالی که ریپل به ارائه راه حلی برای انتقال بین بانک های سراسر جهان متمرکز است، استلار قصد تسهیل پرداخت های بین المللی افراد را در سراسر دنیا دارد.
استلار با هدف ایجاد پلتفرمی سریع و امن برای انتقال وجوه به وجود آمد. استلار توسط سازمانی غیرانتفاعی به نام Stellar Development Foundation مدیریت می شود. لومن ارز دیجیتال استلار است که با علامت اختصاری XLM در بازار های بین المللی شناخته می شود و میزان کل عرضه آن 100 میلیارد واحد است که با گذشت زمان و بصورت خودکار به بازار عرضه می شود.
لایت کوین (Lightcoin)
لایت کوین یکی از قدیمیترین ارزهای دیجیتال موجود در بازار کریپتوکارنسیها است و توسط چارلی لی (Charlie Lee) در ماه اکتبر سال ۲۰۱۱ راهاندازی شد. یکی از اهداف اصلی لایت کوین کاهش زمان تائیدیه هر بلاک از ۱۰ دقیقه به ۲٫۵ دقیقه بود، که درنتیجه آن بتوان تراکنشهای بیشتری را تأیید کرد. در حال حاضر، روزانه ۱۴،۴۰۰ لایت کوین استخراج میشود که این حداکثر مقدار ممکن است.
کاردانو (Cardano)
پروژه کاردانو (Cardano) در سال ۲۰۱۵ توسط چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) یکی از بنیانگذاران اتریوم آغاز به کار کرده است اما ۲ سال طول کشید که عرضه شود. توکنی که در شبکه ارز دیجیتال کاردانو استفاده میشود، آدا (Ada) نام دارد.در حقیقت کاردانو بعد از معرفی خیلی زود به یک محبوبیت جهانی رسیده است. ارزدیجیتال کاردانو در حال حاضر با بیش از ۳ میلیارد دلار ارزش بازار، هفتمین ارز دیجیتال بزرگ در دنیاست. حدود ۲۰۰ میلیون دلار نیز روزانه گردش مالی در این ارز دیجیتال است.ارز دیجیتال کاردانو یک ارز دیجیتال نسل سوم است که از قراردادهای هوشمند نیز پشتیبانی میکند..
در ارز دیجیتال کاردانو چند نود برای تایید تراکنشها استفاده میشوند. به این نودها اسلات لیدر گفته میشود.در سیستم ارز دیجیتال کاردانو زمان به بازههایی به اسم اپیک تقسیم میشود. هر اپیک نیز به بازههای کوچکتری به نام اسلات تقسیم میشود. در این سیستم تنظیمشده که در هر اسلات یک بلاک تولید شود.پسازآن شبکه برای هر اسلات یک نود را بهعنوان لیدر آن اسلات انتخاب میکند که همانطور که گفتیم به آنها اسلات لیدر گفته میشود. این اسلات لیدرها کارشان این است که تراکنشهای منتشرشده در شبکه در آن بازه زمانی را تایید کنند، با آن بلاک بسازند و به Blockchain متصل کنند.
پولکادات (DOT)
ارز دیجیتال پولکادات با نماد DOT در ماه May سال ۲۰۲۰ به طور رسمی راهاندازی شد. رشد این رمزارز با توجه به خوشبینی یا بدبینیهایی که برای آیندهی شبکهی این ارز وجود دارد بالا و پایین میشود. شبکهی بلاک چین پولکادات در واقع چند بلاکچین هماهنگ را به صورت یک مجموعه در اختیار کاربران خود قرار میدهد.یکی از اهداف اصلی رمزارز پولکادات تامین مالی مورد نیاز شبکه است. هر فرد دارندهی رمزارز پولکادات در آیندهی این شبکه نقش دارد.
دوج کوین (Dogecoin)
دوج کوین رمزارزی نظیربهنظیر و متنباز محسوب میشود که برای سرگرمی بهوجود آمده و پلتفرمی غیرمتمرکز است که به کاربران اجازه میدهد تا پول را بهصورت آنلاین بهراحتی انتقال دهند. دوج کوین دسامبر ۲۰۱۳ منتشر شد و تصویر سگی از نژاد شیبا اینو (Shiba Inu) لوگو آن است. وج کوین برخلاف دیگر ارزهای دیجیتال، در ابتدا برای هدف خاصی ساخته نشده بود. با این حال، چند ماه پس از شروع بهکار و افزایش محبوبیت آن، حامیان اولیه این ارز دیجیتال اعلام کردند که از دوج کوین برای پرداخت انعام به فعالان اینترنت در ازای خدماتشان و کمک به خیریهها استفاده خواهند کرد. دوستانه بودن جامعه و نام جالب دوج کوین در کنار این هدف انسانی که برای آن در نظر گرفته شده بود، طرفداران آن را چند برابر کرد.
مونرو (Monero)
مونرو یک ارز دیجیتال مبتنی بر حریم خصوصی است که در سال 2014 توسط گروه توسعه دهنده 7CORE راه اندازی شد. بلاکچین مونرو با استفاده از تکنینک های رمزنگاری مخصوص به خود تمامی تراکنش های انجام شده را غیرقابل رهگیری ساخته و به همین دلیل است که این شبکه مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفته است. رمزارز مونرو از پروتکل اثبات کار پیروی می کند که در نتیجه آن، این ارز نیز مانند بیت کوین از طریق استخراج وارد گردش بازار ارز های دیجیتال می شود.
بلاکچین مونرو به شیوه ای توسعه یافته است که با مخفی نگه داشتن آدرس کاربران و جزئیات تراکنش ها، مبادلات مالی را کاملا مخفی سازی می کند. از طرفی نیز در فرایند استخراج این ارز سعی شده است تا رویکردی منصفانه در پیش گرفته شود تا تمام کاربران از فرصت های یکسان بهره مند شوند. به عنوان مثال توسعه دهندگان بلاکچین مونرو پس از راه اندازی این ارز، هش ریت خاصی را به خود اختصاص ندادند و با استفاده از حمایت های مالی کاربران موفق به راه اندازی این سیستم شدند.
تتر (Tether)
Tether (USDT) تتر یکی از محبوبترین ارزهای پایدار در بازار ارزهای دیجیتال است. این رمزارز با پشتوانه یک دلار آمریکا ایجاد شده است. تتر در قالب توکن بر بستر بلاک چینهای مختلف وجود دارد و در طی چند سال گذشته با افزایش حجم معاملات و بهبود نقدینگی روبهرو شده است.
مانند سایر ارزهای پایدار، خرید تتر برای معاملات ارزهای رمزپایه مفید است زیرا به معاملهگران اجازه میدهد تا از نوسانات بازار که ممکن است در بیت کوین و یا سایر ارزهای دیجیتال بهوجود آید، جلوگیری کنند.با استفاده از استیبل کوینها نیز کارمزدهای اضافی و تأخیر در تبدیل بین ارزهای رمزپایه و فیات کاهش مییابد.
تتر اولین ارز رمزنگاری شده است که ارزش یک ارز فیات را تقلید میکند. این رمزارز در اصل در سال 2014 با نام Realcoin توسط سرمایهگذار بیت کوین، بروک پیرس، کارآفرین ری کالینز و توسعه دهنده نرمافزار کریگ سلرز منتشر شد.برخلاف سایر ارزهای رمزنگاری نسبتاً ناپایدار که موقعیتهای بالایی در نمودارها را اشغال میکنند،Tether (USDT) یک ارز پایدار است. یکی از چندین توکن مبتنی بر بلاک چین که ارزش آن با ارز یا دارایی دیگری مرتبط است.
Tether مانند بسیاری از ارزهای رمزپایه برتر دنیا، موفقیتها و جریاناتی را تجربه کرده است. قیمت تتر به خصوص در روزهای ابتدایی آن، قیمت تا حدودی بیثبات را نیز به خود دیده و حتی در برههای به 1.2 دلار رسیده است. قیمت تتر از اوایل سال 2019 نوسانات بسیار کمتری را تجربه کرده است. این مسئله احتمالاً به دلیل افزایش مداوم حجم معاملات آن و پیشرفت کلی بازار خرید ارز دیجیتال است.