مقدمه ارزیابی محصول
ارزیابی محصول به فرآیندی گفته می‌شود که در نتیجه آن کسب و کاری شکل می‌گیرد و ارزیابی صحیح موجب دوام و سودآوری این کسب و کار می‌شود. پس از انتخاب محصول، باید تحقیقات گسترده‌ای انجام و تمامی معیارها با توجه به اهداف سازمان بررسی شود تا محصول بتواند در ارزیابی، نمره قبولی دریافت کند و وارد خط تولید شود
معیار های
چیست؟
معیارها معمولا به دو دسته طبقه بندی می‌شود که اولین دسته مربوط به بازار فروش محصول است که شامل تقاضا و نیاز بازار، شناسایی مشتری هدف، تحلیل بازار و غیره می‌شود. اما ویژگی‌های خاص محصول در دسته دوم قرار می‌گیرد. یعنی معیارهایی از قبیل قیمت، طرح، کیفیت، دوام، کاربرد و دیگر موارد که محصول را برای ورود به بازار رقابت بررسی می‌کند. در این مطلب از هکربیز به بررسی فرآیندهای ارزیابی محصول خواهیم پرداخت.
چگونگی ارزیابی محصول
ارائه طرح یا محصول به بازار و در ادامه ساختن یک کسب و کار موفق، نیازمند مقدماتی است که با توجه به آن‌ها شناخت کاملی از ایده یا محصول و همچنین بازار بدست می‌آید. معیارهایی برای ارزیابی محصول وجود دارد که به تولیدکننده‌ها کمک می‌کند تا درک بهتری از محصول مورد نظر و همچنین فاکتورهای یک کسب و کار موفق داشته باشند. در ادامه به معرفی معیارهای ارزیابی محصول می‌پردازیم و هر یک را به طور مختصر توضیح می‌دهیم. تصمیم‌گیری درباره برخی از این معیارها می‌تواند به دلخواه انجام شود و یا توجه به اهداف هر تولیدکننده، اندکی متفاوت باشد.
معیارهای مبتنی بر بازار
با استفاده از این معیارها می‌توانید چارچوبی برای محصول خود انتخاب کنید تا ایده بهتری از پتانسیل آن داشته باشید. این معیارها می‌تواند فرصت‌های خوبی در اختیار شما قرار دهد و از مشکلات احتمالی در کسب و کار جلوگیری کند. معیارهای مبتنی بر بازار یا بازار محور اغلب به محیط خارج از سازمان پرداخته و ارزیابی محصول را از دیدگاه بازار بررسی می‌کند.
معیار های مبتنی بر بازار در ارزیابی محصول
اندازه یا تقاضای بالقوه بازار چیست؟
قبل از سرمایه‌گذاری بر روی زمان، پول و انرژی‌تان، لازم است اندازه یا تقاضای بالقوه بازار را شناسایی کنید. اندازه یا تقاضای بالقوه بازار به معنی تعداد افراد در یک بازار خاص است که خریداران یا فروشندگان یک محصول یا خدمات هستند. این فاکتور برای سرمایه‌گذاران بسیار مهم است و اغلب تمایل دارند پیش از ارائه محصول یا خدمات خود، از اندازه بازار اطلاع داشته باشند.
این کار ممکن است تا حدی دشوار باشد اما برخی ابزارهای جستجوی کلمات کلیدی از جمله گوگل (Google Keyword Planner Tool) می‌تواند به شما کمک کند تا از تعداد افرادی که کلمات کلیدی مرتبط با محصول شما را جستجو کرده‌اند یا در باره آن صحبت کرده‌اند اطلاع پیدا کنید. با این کار میزان تقاضای محصول خود و محبوبیت آن را ارزیابی می‌کنید. در ارزیابی محصول، اطمینان صد درصدی وجود ندارد اما این اعتماد را ایجاد می‌کند که احتمالا علاقه‌مندانی برای محصول ما وجود دارد.
چه کسانی رقیب‌های شما محسوب می‌شوند؟
هنگامی که فعالیت و کسب و کار خود را آغاز می‌کنید، لازم است بدانید که رقبای شما چه کسانی هستند و اطلاعاتی از نحوه عملکرد، نوع و کیفیت محصول و سطح کسب و کار آن‌ها بدست آورید. هرچه فضای رقابتی حوزه فعالیت خود را بیشتر بشناسید، در آینده با شگفتی کمتری روبه رو خواهید شد. افزایش و تنوع محصولات، ارائه خدمات، قیمت و نحوه توزیع محصول و رشد حیرت‌انگیز تکنولوژی عواملی هستند که هر روزه ارزیابی رقبا را مهمتر و اصل رقابت را پیچیده‌تر می‌کند. از این رو در ارزیابی محصول همیشه باید رقیبان را جدی بگیریم.
تحلیل SWOT
تحلیلSWOT از حروف ابتدایی کلمات قوت (Strength)، ضعف (Weakness)، فرصت (Opportunity) و تهدید (Treat) گرفته شده است. ماهیت قوت و ضعف مربوط به درون سازمان و فرصت و تهدید معمولا مربوط به محیط است. با کمک این تحلیل می‌توانید شناخت خوبی از توانایی‌ها، کمبودها، فرصت‌های موجود در محیط خارجی و تهدیدهای احتمالی در زمینه کسب و کار خود داشته باشید. مزیت‌های رقابتی با هماهنگی بین قوت‌ها و فرصت‌های کوچک و بزرگ خارجی ایجاد می‌شود.
روند بازار چگونه است؟ مسطح یا رو به رشد؟
به همان اندازه که اطلاع از اندازه و تقاضای بالقوه بازار اهمیت دارد، روند بازار نیز مهم است. اطلاع از اینکه بازار به کدام سمت حرکت می‌کند، روبه رشد است یا در حال زوال و نابودی، به شما کمک می‌کند وقت، هزینه و تلاش خود را برای ارائه محصول و یا راه‌اندازی کسب و کار بهینه کنید. برای ارزیابی محصول با این معیار باید موارد زیر را بررسی کنید:
- روند مصرف محصول در گذشته و حال
- وضعیت ارائه محصول یا حدمات در گذشته و حال
- امکانات و محدودیت‌های موجود در تولید
- وضعیت واردات و صادرات محصول مورد نظر
- وضعیت بازار رقابت
- محدودیت‌های قانونی، فنی و اداری در کسب و کار
