گرافیک های آنبورد قدیم را به یاد دارید؟ همیشه ماجرای گرافیک آنبورد که قبلاً بر روی مادربورد قرار داشت و سپس با توسعه پردازنده ها، به مداریکپارچه انتقال پیدا کرد بحث های زیادی را بین علاقمندان حوزه کامپیوتر ایجاد کرده است. این چیپ های گرافیکی به چند دلیل هیچگاه به عنوان یک پردازنده اختصاصی برای اجرای عملیات های سه بعدی سنگین مورد استفاده قرار نگرفتند. یکی از مهمترین این دلایل، دمای زیادی است که دو پردازنده در زمان اعمال بار در مدار یکپارچه ایجاد می کنند و تا به امروز نیز راه حل مناسبی برای حل این موضوع پیدا نشده است.
البته این موضوع قرار است به زودی تغییر کند؛ با پیشرفت تکنولوژی فرایند تولید یا همان لیتوگرافی پردازنده ها و به همین تناسب کوچکتر شدن ترانزیستورها، مصرف انرژی نیز به شکل خیره کننده ای کاهش یافته است و در این نسل فرصت خوبی ایجاد شده تا نهایتاً شاهد پردازنده های گرافیکی آنبورد قابل قبولی باشیم که توانایی اجرای بازی ها را نیز دارند. دیروز در جریان نشت اطلاعات برخی از پردازنده های گرافیکی AMD، اطلاعاتی از یک چیپ ادغام شده نیز با نام رمز Phoenix در فضای وب نشت پیدا کرد که ما را به آینده ای که برایتان تصویر کردم بسیار نزدیک می کند.
به نظر می رسد این پردازنده بر پایه میکرومعماری نسل بعدی شرکت AMD یعنی Zen 4 توسعه یافته باشد، هرچند که تعداد هسته های این پردازنده هنوز نامشخص است ولی من حدس می زنم شاهد حداقل 8 هسته و 16 رشته محاسباتی مجزا باشیم. البته همانطور که بالاتر گفتم در ارتباط با این پردازنده، موضوع گرافیک ادغام شده یا همان آنبورد، بسیار جالب تر به نظر می رسد زیرا از میکرومعماری نسل بعدی RDNA 3 استفاده می کند و ممکن است 16 واحد محاسباتی را در خود جای دهد. با توجه به ComputerBase با استناد به منابع مختلف غیر رسمی، در میکرومعماری RDNA 3، شانزده واحد محاسباتی به 1536 چندپردازنده در جریان(SMP) ترجمه می شود که در مقایسه با پردازنده های کنونی با 512 چندپردازنده در جریان(SMP)، رشد سه برابری را نشان می دهد. تازه اگر پیشرفت های حاصل شده در نسل بعدی میکرومعماری های AMD را در نظر نگیریم.
جالب است بدانید ققنوس میتواند دارای یک پردازنده گرافیکی آنبورد با عملکردی شبیه به کارت گرافیک نسل فعلی Radeon RX 6500 XT یا شاید حتی نزدیکتر به RX 6600 باشد، هرچند این موضوع کاملاً بسته به پیشرفت هایی است که در RDNA 3 شاهد آن خواهیم بود و هنوز اطلاعات درستی از آن منتشر نشده است؛ اما چیزی که مشخص است برای ارائه پهنای باند حافظه کافی برای چنین پردازنده قدرتمندی، شرکت AMD قصد دارد از حافظه های DDR5 و LPDDR5 پشتیبانی کند. همچنین گفته می شود که این پردازنده جدید یکراست با یک جهش به رابط PCIe 5.0 مهاجرت کرده است تا نگرانی در ارتباط با استفاده از درایوهای حالت جامد فوق سریع نسل آینده نیز وجود نداشته باشد. البته خبر بد اینجاست که احتمالاً ققنوس فقط برای لپ تاپ ها و تجهیزات قابل حمل عرضه شود و خبری از نسخه دسکتاپ نیست.
در سالهای اخیر AMD در پردازنده های خود از از جدیدترین نسل میکرومعماری Zen بهره برده است در حالیکه چیپ گرافیکی ادغام شده در این پردازنده ها بر اساس Radeon RX Vega توسعه داده شده بودند که میکرومعماری قدیمی بود که در سال 2011 معرفی شده بود. در نتیجه در حالی که پردازنده های AMD برای اکثر امور محاسباتی و کارهای روزمره عالی هستند، به هیچ وجه امکان اجرای بازیهای سنگین و محاسبات سه بعدی پیشرفته را ندارند. طبیعتاً بعد از 11 سال پیشرفت های حوزه تکنولوژی به حدی خیره کننده بوده که این ماجرا قرار است برای همیشه تغییر کند و به زودی شاهد چیپ های گرافیکی خواهیم بود که به تنهایی، عملکردی شبیه به یک کارت گرافیک مجزا و اختصاصی خواهند داشت. تنها سوال باقی مانده این است که این پردازنده چه زمانی منتشر خواهد شد و چه قیمتی خواهد داشت.
البته نه هنوز یک سوال دیگر هم باقی است و آن این است که AMD از چه لیتوگرافی برای ساخت این پردازنده استفاده خواهد کرد؟ هسته های مبتنی بر میکرومعماری Zen4 آنطور که پیداست با لیتوگرافی 5 نانومتری TSMC عمل آمده اند و پردازنده گرافیکی RDNA 3 هم احتمالاً از نودهای 5 نانومتری یا 6 نانومتری استفاده می کند. با این وجود با اطمینان می توان گفت که فعلاً سوال دیگری برای جواب دادن وجود ندارد و باید تا زمان عرضه صبر کنیم.
نویسنده: سینا جمیل
مکعب، بزرگترین بانک اطلاعاتی و آرشیو قطعات کامپیوتری در جهان.
اگر به اخبار تکنولوژی و بازی علاقه دارید حتما به رسانه مربع و یا کانال آپارات ما سر بزنید!