فکر می کنم همه می دانیم که برای اتصال کامپیوتر، کنسول، دستگاه پلیر DVD یا Blue-Ray و البته رویم به دیوار، ماهواره به نمایشگر یا تلویزیون، نیاز به کابل های مخصوصی داریم. در گذر سالها پورت ها هم به روز شده اند و نسخه های متعددی از پورت ها و کابل های مختلف برای استفاده در بازار در دسترس قرار گرفته اند که ممکن است هر کسی را فارق از دانش و اطلاعاتی که دارد، گیج کنند.
امروز تصمیم گرفته ام تا این مشکل را حل کنم و توضیح کوتاه و واضحی در مورد هر یک از انواع مختلف کابل ها بنویسم که مطمئنم در این مسیر می تواند راهنمای خوبی برای شما باشد. البته پیش از اینکه شروع کنم، واجب می دانم که ابتدا در مورد تفاوت سیگنال آنالوگ و دیجیتال با شما صحبت کنم.
برای اینکه توضیح من واضح تر شود، بهتر است با یک مثال ساده شروع کنم. همانطور که سیگنال ها ممکن است آنالوگ یا دیجیتال باشند، برخی اجسام مانند تلفن های همراه یا حتی ساعت ها هم همانطور که می دانید نسخه آنالوگ و دیجیتال دارند. ساعت های آنالوگ، آن دسته از ساعت هایی هستند که معمولاً به دیوار میزنید و سه عقربه برای سنجش زمان دارند؛ از سوی دیگر ساعت های دیجیتال هم همان هایی هستند که در برخی از خودروها شاهد آن هستیم.
تفاوت این دو مدل ساعت، در بنیادی ترین حالت این است که ساعت های آنالوگ به سبب روند مشخص و متداومی که دارند یک وضعیت کلی از اینکه مثلاً چه مقدار تا یک موعد مشخصی باقی است به شما نشان می دهند؛ بطوریکه حتی اگر ساعت دقیقی داشته باشید، با نزدیک شدن به ساعت می توانید حتی با دقت بیشتری روند گذشت زمان و حرکت عقربه ها را دنبال کنید، در حالی که در ساعت دیجیتال، زمان معمولاً با یک عدد مشخص نمایش داده می شود و برای مثال اگر دقت ساعت دیجیتالی شما به ثانیه باشد، شما نمیتوانید فواصل بین دو ثانیه را متوجه شوید. ولی ساعت های آنالوگ اینطور نیستند و هر ساعتی فارق از اینکه چه زمانی تولید شده است، می تواند با هر دقتی نشان دهنده زمان باشد و تشخیص فواصل بین دو ثانیه به شخص شما وابسته است؛ اینکه بتوانید حرکت عقربه ها را با چه سرعتی مشاهده کنید. مثلاً اگر با یک دوربین اسلوموشن از یک ساعت آنالوگ فیلم بگیرید به راحتی می توانید فواصل رمانی خیلی کوتاه تر را هم متوجه بشوید، در حالی که ضبط یک ویدیو اسلوموشن از یک ساعت دیجیتال اطلاعات درستی در اختیارتان قرار نمی دهد. نکته حائز اهمیت در این موضوع ، تغییر مداوم است. اینکه عقربه ها میتوانند فواصل بین اعداد نمایش داده شده را به دقت به شما نشان دهند ولی ساعت های دیجیتال همواره با یک عدد مشخص نمایش داده می شوند. چرا که سیگنال های دیجیتال تنها با 0 و 1 نمایش داده می شوند که حد واصلی در آن وجود ندارد.
حال که با سیگنال های آنالوگ و دیجیتال بهتر آشنا شدید، وقت آن رسیده است که به سراغ پورت های تصویر برویم. از پورت های آنالوگ هم شروع می کنیم، چرا که روش قدیمی تری برای انتقال تصاویر محسوب می شود و احتمالاً بسیاری از شما آشنایی بیشتری با آنها داشته باشید.
پورت آنالوگ VGA یا D-SUB
اولین رابط انتقال دهنده تصویر، پورت VGA یا اگر بخواهم فنی تر بگویم پورت D-SUB است. این پورت که احتمالاً آن را با رنگ آبی معروف و دو پیچ در دو طرف آن می شناسید، یک پورت آنالوگ است که در بسیاری از تجهیزات قدیمی تر مانند پروژکتورها یا عمده تجهیزات سطح تجاری و سازمانی مانند سرورها می توانید آن را بیابید. به دلیل آنالوگ بودن این پورت، عواملی همچون، طول و قطر کابل بر روی کیفیت سینگال های عبوری آن تأثیر مستقیم می گذارند. این پورت در بیشترین حالت می تواند نسبت ابعادی 2048×1536 را به صورت 85 هرتز نمایش دهد، هرچند به هیچ وجه نباید انتظار یک تصویر واضح و شفاف را داشته باشید.
پورت آنالوگ و دیجیتال DVI
رابط انتقال تصویر DVI که مخفف عبارت (Digital Visual Interface) است، رابطی است که هم نسخه های آنالوگ دارد و هم نسخه های دیجیتال که این موضوع را می توانید بر اساس نوع پورت DVI که در اختیار دارید متوجه شوید. از لحاظ ظاهری DVI بسیار به VGA شباهت دارد با تفاوت اینکه از نظر ابعادی کمی بزرگتر است. دو پیچ نگاه دارنده هم در این پورت وجود دارند که با سفت کردن آنها می توانید از جدا شدن ناخواسته سیم از پورت جلوگیری کنید. این پورت را می توان به نوعی رابط بین دیگر پورت ها دانست که با یک تبدیل ساده و ارزان قیمت میتواند به VGA یا HDMI تبدیل شود. نسخه های تک لینک(Single Link) از این پورت امکان نمایش تصویر تا ابعاد 1920×1200 به صورت 60 فریم را دارد در حالی که نسخه های دو لینک(Dual Link) می توانند تا ابعاد 2560×1600 را به صورت 60 هرتز پشتیبانی کنند. این پورت را میتوان به عنوان یکی از کاربردی ترین پورت ها در حوزه کامپیوتر معرفی کرد هرچند امکان انتقال صدا یا داده همانند HDMI را ندارد.
پورت دیجیتال HDMI
رابط تصویر HDMI شاید از میان پورت های بالا، برای شما آشنا ترین باشد. این پورت کاربردی را به راحتی می توان بر روی هر وسیله که تصویر از آن خارج می شود یافت. اولین نکته مثبت در مورد این رابط این است که صدای چند کاناله پشتیبانی می کند که آن را تبدیل به گزینه ایده آل برای یک اتصال ساده و بدون دردسر کرده است. علاوه بر این پورت HDMI قابلیت انتقال داده های حجیم تری را دارد و به همین دلیل از عمق رنگی به مراتب کامل تری پشتیبانی می کند. تنها ایراد این پورت شاید این باشد که مکانیزمی برای قفل شدن در پورت ندارد و ممکن است به راحتی و با یک کشیده شدن ساده هم اتصال قطع شود. این پورت نسخه های متفاوتی دارد که در بیشترین حالت ورژن 2.1 آن که جدیدترین نسخه از این پورت محسوب می شود، می تواند تصویر 8K یعنی 7680×4320 را به صورت 30 هرتز نمایش دهد. البته برای اینکه برایتان گیج کننده نشود لیستی را آماده کرده ام که نسخه های مختلف HDMI و نسبت های ابعادی پشتیبانی شده را نشان می دهد.
پورت دیجیتال Display Port
بهترین رابط اتصال کنونی بدون شک Display Port می باشد که اتفاقاً بیشتر از دیگر پورت ها مهجور واقع شده است. این پورت کاربردی، ابتدا بیشتر بر روی تجهیزات علمی مانند میکروسکوپ ها دیده می شد، اما کم کم جای خود را در مادربردها و کارت های گرافیکی هم باز کرد و تبدیل به یکی از مورد انتظار ترین پورت های تصویر شد. این پورت حتی بر خلاف HDMI یک مکانیزم قفل شونده خیلی ساده هم داشت که احتمال قطع شدن ناگهانی و ناخواسته را از بین می برد. جدیدترین نسخه از این پورت ورژن 2.0 است که می تواند تصویر 8K با نسبت ابعادی 7680×4320 را به صورت 85 هرتز پشتیبانی کند که بسیار خارق العاده است. خیلی ساده و سر بسته خدمتتان عرض کنم که اگر نمایشگر بزرگی داشته باشید یا بخواهید مثلاً نسبت ابعادی 4K را به صورت 240 هرتز تجربه کنید، رابط DisplayPort تنها گزینه مقابل شماست. علاوه بر این رابط DisplayPort از چندین استریم ویدیویی نیز پشتیبانی می کند. یکی از نکته های جالب در مورد رابط DisplayPort، پشتیبانی از ویژگی تحت عنوان Adaptive Sync است که اگر کارت گرافیک AMD داشته باشید، فناوری دیگری تحت عنوان FreeSync از این قابلیت برای از جلوگیری از پارگی صفحه(Screen Tearing) استفاده خواهد کرد.
